ἀ- + *εἴδω
Word
Validation
Word-form
Word-lemma
Transliteration (Word)
English translation (word)
Transliteration (Etymon)
English translation (etymon)
Century
Source
Ref.
Ed.
Quotation
Ἀείδω, παρὰ τὸ εἰδῶ, ἀείδω· τοῦ α κατ’ ἐπίτασιν κειμένου
Translation (En)
Aeidō "to sing": from *eidō "to see, to know", the a- being there as the intensive prefix (lit. "for intensity")
Parallels
Theodosius, Peri grammatikēs, p. 61 (Καὶ ἄλλως· ἐκ τοῦ εἴδω, ὃ σημαίνει τὸ γινώσκω καὶ μετὰ τοῦ α ἐπιτατικοῦ μορίου ἀείδω, ἤγουν τὸ λίαν γινώσκω, ἀφ’ οὗ ἀοιδή καὶ κράσει τοῦ αο εἰς ω μέγα, μένοντος καὶ τοῦ ι προσγεγραμμένου, ᾠδή καὶ μετὰ τῆς πρός προθέσεως προσῳδία); Choeroboscus, Prolegomena et scholia in Theodosii Alexandrini canones isagogicos de flexione verborum, p. 349 (εἴδω ἀείδω, τοῦτο γὰρ συντεθὲν ἐφύλαξε τὴν ει δίφθογγον, ἀλλ’ οὐκ ἔστι σύνθεσις ἐν ὀνόματι ἀλλ’ ἐν ῥήματι· ἔστι δὲ παρὰ τὸ α τὸ ἐπιτατικὸν μόριον καὶ τὸ εἴδω τὸ σημαῖνον τὸ ἐπίσταμαι· οἱ γὰρ ᾄδοντες προγενεστέρων πραγμάτων εἰσὶν ἔμπειροι); Etym. Genuinum, alpha 100 (Ἀείδω· ἀντιπαράκειται τὸ ἀοιδή. γέγονε [δὲ] παρὰ τὸ εἴδω, τὸ γινώσκω, καὶ μετὰ τοῦ ἐπιτατικοῦ α ἀείδω); ibid., alpha 176 (ᾌδω· ἀπὸ τοῦ εἴδω γίνεται ἀείδω καὶ κράσει ᾄδω); Epimerismi homerici Il. 1. 1b1a (ἄειδε: προκατάρχει ῥῆμα ἀείδω, ὅπερ ἐκ τοῦ εἴδω κατ’ ἐπέκτασιν τοῦ α, ὡς τὸ „ἀχανὲς πέλαγος“, τὸ πολλὰ εἰδέναι); ibid., 1b1b (γέγονε δὲ τὸ ἀείδω ἐκ τοῦ εἴδω, τοῦ σημαίνοντος τὸ ἐπίσταμαι, καὶ τοῦ α ἐπιτατικοῦ μορίου, ἀείδω, τουτέστι τὸ λίαν καὶ πάνυ ἐπίσταμαι); Etym. Gudianum, alpha, p. 25-26 (οὕτως καὶ ἀπὸ τοῦ <ἀείδω ἀοιδή. γίνεται δὲ ἐκ τοῦ> εἴδω, τοῦ σημαίνοντος τὸ ἐπίσταμαι, καὶ τοῦ α ἐπιτατικοῦ μορίου ἀείδω, τὸ πολλὰ γινώσκω); ibid., omega, p. 576 (Ὠιδὴ, ἀπὸ τοῦ ἀοιδὴ, τοῦ α καὶ οι εἰς ω ἐκταθέντος γέγονεν ᾠδή. ἢ παρὰ τὸ εἴδω, τὸ γινώσκω, καὶ μετὰ τοῦ ἐπιτατικοῦ α, ἀείδω, τὸ πάνυ γινώσκω, καὶ κράσει τοῦ α καὶ ε εἰς α μακρὸν ᾄδω, καὶ ᾠδή); Etym. Gudianum Additamenta, alpha, p. 24 (Ἄιδω· παρὰ τὸ εἴδω, τὸ γινώσκω, καὶ μετὰ το⸥ῦ ἐπιτατικοῦ α ἀείδω καὶ ἐν συναιρέσει τοῦ αε εἰς α μακρὸν ᾄδω); ibid., alpha, p. 26 (Ἀείδω· εἴδω ἀείδω· ἐπιτατικὸν τὸ α· καὶ γὰρ ἀοιδὸς ὁ πολλὰ εἰδώς, πολύπειρος. καὶ δή φησιν Ὅμηρος <μ 188> „ἀλλ’ ὅ γε τερψάμενος νεῖται καὶ πλείονα εἰδώς“); Eustathius, Comm. Il., vol. 1, p. 15 (γίνεται δὲ τὸ ἀείδειν ἐκ τῆς α ἐπιτάσεως καὶ τοῦ εἴδω τὸ γινώσκω. πάνυ γὰρ εἰδότες καὶ ἐπιστήμονες, ὡς φιλόσοφοι, ἐδόκουν οἱ ποιηταί. ὅθεν καὶ τὸν ἐν Ὀδυσσείᾳ ἀοιδόν, τὸν τῆς Κλυταιμνήστρας φύλακα, φιλόσοφόν τινες ἡρμηνεύκασιν, ὡς εὖ εἰδότα τὰ πάντα ἐκ Μουσῶν); Etym. Magnum, Kallierges, p. 21 (Ἀείδω: Τὸ ΕΙ δίφθογγον· ἀντιπαράκειται γὰρ αὐτῷ τὸ ἀοιδή. Εἴδω τὸ ἐπίσταμαι· καὶ μετὰ τοῦ ἐπιτατικοῦ μορίου α, ἀείδω, τὸ πάνυ ἐπίσταμαι); ibid., p. 820-821 (Ὠιδή: Παρὰ τὸ εἴδω, τὸ γινώσκω, μετὰ τοῦ ἐπιτατικοῦ α, ἀείδω, τὸ πάνυ γινώσκω· ἐξ αὐτοῦ ὄνομα ἀοιδή· καὶ κράσει τοῦ ΑΟ εἰς ω μέγα, ᾠδή); Etym. Symeonis, vol. 1, p. 126 (ᾄδω· ἀπὸ τοῦ εἴδω γίνεται ἀείδω <καὶ ἀποβολῇ τοῦ ι> καὶ κράσει <τῶν δύο αα εἰς α μακρόν> ᾄδω <καὶ ἔχει τὸ η ἐν τῷ παρατατικῷ.>); Ps.-Zonaras, Lexicon, pi, p. 1580 (Προσῳδία. ὁ τόνος, ἡ χειρονομία καὶ ἡ τοῦ ὀργάνου φωνή. παρὰ τὸ εἴδω, τὸ γινώσκω. ἐξ αὐτοῦ ἀοιδὴ, καὶ κράσει τοῦ αο εἰς ω μέγα ᾠδὴ, καὶ ἐξ αὐτοῦ ᾠδία καὶ προσῳδία); Geneva scholion Il. 1, ante 1-2 (ἄειδε] κανόνισον· ἔστι ῥῆμα εἴδω τὸ γινώσκω, καὶ μετὰ τοῦ ἐπιτατικοῦ α ἀείδω, τὸ πάνυ γινώσκω. γράφεται δὲ διὰ διφθόγγου, ὅτι ἀντιπαράκειται αὐτῷ τὸ ἀοιδή· ὁ παρατατικὸς ἄειδον ἄειδες ἄειδε. ἐξ αὐτοῦ δὲ γέγονε καὶ τὸ ᾄδω, κατὰ κρᾶσιν τοῦ α καὶ ε εἰς α μακρὸν, καὶ μένει τὸ ι προσγεγραμμένον); Commentaria in Dionysii Thracis artem grammaticam, Scholia Marciana p. 363 (Πόσα σημαίνει τὸ εἴδω; Διὰ μὲν τῆς ει διφθόγγου πέντε· εἴδω τὸ γινώσκω, ἐξ οὗ καὶ τὸ <υ 75> οἶδεν ἅπαντα· εἴδω τὸ φαίνω, ἐξ οὗ καὶ τὸ <Θ 559> εἴδεται ἄστρα· εἴδω τὸ ὁμοιῶ, ἐξ οὗ καὶ εἰκών· εἴδω τὸ λέγω, ἐξ οὗ καὶ τὸ <Α 1> μῆνιν ἄειδε, μετὰ τοῦ ἐπιτατικοῦ α, καὶ γὰρ οἱ πολλὰ ἐπιστάμενοι ᾄδουσιν· εἴδω τὸ βλέπω, τούτου δὴ ὁ δεύτερος ἀόριστος ἴδον, οἷον <ubi?> ἴδον παῖδας Χαλδαίων).
The etymology may be implicit in Anacreon, fr. 57c χαρίεντα μὲν γὰρ ἄιδω, χαρίεντα δ’ οἶδα λέξαι
Comment
Very nice etymology parsing, as usual for words with initial ἀ-, the word as a compound with the privative or (here) intensive prefix. The second element is identified as "to see, to know": the singer or the poet is the one who knows well. The etymology may be much older than its first explicit attestation (see Parallels). The reference to the knowledge of the singing muse or of the singer inspired by the muse is frequent, starting with Homer (see Il. 2.485sqq, Od. 1.337-8), and this probably played a role in the analysis of ἀείδω as a compound of οἶδα. The etymology was widely accepted in antiquity. One slight divergence can be found in the scholia to the Ars grammatica by Dionysius Thrax where the verb is assumed to mean "say" and not "now", although the translation refers to the traditional explanation "much knowing"