δαίμων

Validation

Yes

Last modification

Fri, 06/04/2021 - 14:55

Word-form

αἵμονα

Transliteration (Word)

haimōn

English translation (word)

skilled

Transliteration (Etymon)

daimōn

English translation (etymon)

divine being

Author

Philoxenus

Century

1 BC

Reference

fr. 466

Edition

C. Theodoridis, Die Fragmente des Grammatikers Philoxenos [Sammlung griechischer und lateinischer Grammatiker (SGLG) 2], Berlin: De Gruyter, 1976

Source

Orion

Ref.

Etymologicum, delta, p. 48

Ed.

F. Sturz, Orionis Thebani etymologicon, Leipzig, Weigel, 1820

Quotation

δήνεα· παρὰ τὸ δαίω, τὸ μανθάνω, ὁ μέλλων δαίσω καὶ δαίμων, ὁ πάντα εἰδώς, ὅπερ ἀποβολῇ τοῦ δ παρ’ Ὁμήρῳ (Ε 49) „αἵμονα θήρης“. δαίω οὖν καὶ δαίνεα καὶ δήνεα

Translation (En)

Dēnea "counsels": from daiō "to learn", future daisō "I will learn" and daimōn "knowing", he who knows everything, which through apocope of the [d] yields in Homer haimona thērēs "skilled in hunting". Daiō, then, <yields> also *dainea and dēnea

Comment

Simple etymology relying on one formal manipulation, dropping of the initial consonant. The etymology relies on the usual etymology of δαίμων deriving it from δαήμων "knowing", already attested in Plato (see δαίμων / δαήμων). The meaning "knowing" is not altered by the formal change. The etymology is reversible (see δαίμων / αἵμων)

Parallels

Orion, Etymologicum, alpha, p. 12 (Αἱμύλος, ὁ πανοῦργος. παρὰ τὸ δαίω, δαίσω, δαίμων ὁ ἔμπειρος, καὶ ἀποβολῇ τοῦ δ αἵμων. Ὅμηρος φησίν αἵμονα θήρης τούτου ὑποκοριστικόν, αἱμύλος· αἱμύλιος κτητικόν); Etym. Genuinum, alpha 207 (Αἱμύλος (α 56)· ὁ ἔμπειρος· ἔστι δαίω, τὸ μανθάνω, ἐξ οὗ τὸ δαίμων καὶ κατὰ ἀποβολὴν τοῦ δ αἵμων, οἷον (Ε 49)· ‘αἵμονα θήρης’. τούτου τὸ ὑποκοριστικὸν αἱμύλος, τὸ κτητικὸν αἱμύλιος); ibid., alpha 209 (Αἵμων (Ε 49)· ὁ ἔμπειρος· ‘αἵμονα θήρης’. παρὰ τὸ δαίω, τὸ γινώσκω, ἀφ’ οὗ δάσκαλος καὶ διδάσκαλος, καὶ δαίαλος καὶ πλεονασμῷ τοῦ δ δαίδαλος, ὁ ἐπιστήμων, καὶ δαίμων, ὁ αὐτοδίδακτος, καὶ ἀφαιρέσει τοῦ δ αἵμων); Epimerismi homerici ordine alphabetico traditi, alpha 241 (αἱμύλος: ἔμπειρος, συνετός, κολακευτικός. παρὰ τὸ δαίω, τὸ μανθάνω, ⸤δαίμων⸥, ἀποβολῇ τοῦ δ αἵμων· ‘αἵμονα θήρης’ (Ε 49), τουτέστιν εἰδήμονα. ὑπο⸤κορ⸥ιστικὸν τοῦ αἵμων αἱμύλος, οὗ κτητικὸν αἱμύλιος); ibid., eta 4 (ἀποβολῇ τοῦ δ […] ὡς […] καὶ δαίω, τὸ μερίζω, δαῖσα καὶ αἶσα, καὶ δαίμονα αἵμονα ‘αἵμονα θήρης’); Etym. Gudianum, alpha, p. 47 (Αἱμύλος⸣ <α 56>· ἔμπειρος, συνετός, κολακευτικός· παρὰ τὸ δαίω, τὸ μανθάνω, ⟦δαίμων⟧, ἀποβολῇ τοῦ δ αἵμων· <Ε 49> ‘αἵμονα θήρης’, τουτέστιν εἰδήμονα. ὑπο⟦κορ⟧ιστικὸν τοῦ αἵμων αἱμύλος, οὗ κτητικὸν αἱμύλιος· Ἡσίοδος <Theog. 890> „αἱμυλίοισι λόγοισιν“, ὅ ἐστι κολακευτικοῖς. ‖ ἢ παρὰ τὸ δαῆναι δαίμων ⟦καὶ ἀπο⟧βολῇ τοῦ δ αἵμων· τούτου τὸ ὑποκοριστικὸν αἱμύλος, ὅ ἐστιν ἔμπειρος. | Αἵμων· παρὰ τὸ δαίω, τὸ διδάσκω, δα⟦ίμων⟧ καὶ αἵ⸤μ⸥ων); ibid., eta, p. 237 (ἀποβολῇ τοῦ δ […] ὡς […] καὶ δαίω, τὸ μερίζω, δαίσω καὶ αἶσα, καὶ δαίμονα αἵμονα θήρης); Eustathius, Comm. Il. 2, 20 Van der Valk (Ἔστι δὲ αἵμων οἱονεὶ δαίμων ἤτοι δαήμων, τουτέστι μεμαθηκώς· οὗ τὸ ἐναντίον ἀδαήμων, οἷον «μάχης ἀδαήμονι φωτί»); Etym. Magnum, Kallierges, p. 35 (Ἔστι δαίω, τὸ γινώσκω ἢ μανθάνω, ἐξ οὗ [δάσκαλος, καὶ διδάσκαλος· καὶ δαίαλος· καὶ πλεονασμῷ τοῦ δ, δαίδαλος, ὁ ἐπιστήμων· καὶ] δαίμων ὁ αὐτοδίδακτος· καὶ κατὰ ἀποβολὴν τοῦ δ, αἵμων); ibid., p. 251 (Δαίμων: Δαίω, τὸ μανθάνω, ἐξ οὗ καὶ δαίμων, οἱονεὶ δαήμων τὶς ὤν. Ἢ παρὰ τὸ δαίω, τὸ γινώσκω, γίνεται δαίμων, ὁ πάντα ἐπιστάμενος καὶ γινώσκων· καὶ ἀφαιρέσει τοῦ δ, αἴμων· ‘Αἴμονα θήρης’. Ἢ παρὰ τὸ δαίω, τὸ μερίζω, ὁ ἑκάστῳ ἀπομερίζων); Etym. Symeonis, delta 6 (ἐκ δὲ τοῦ δαίω, τοῦ σημαίνοντος τὸ μανθάνω, γίνεται δαίμων, ὁ πάντα γινώσκων καὶ ἀποβολῇ τοῦ δ, αἵμων οἷον· αἵμονα θήρης); Ps.-Zonaras, Lexicon, alpha, p. 69 (Αἱμύλος. ὁ ἀπατεών. [παρὰ τὸ δαίω, τὸ μανθάνω, δαίμων, ἀποβολῇ τοῦ δ, αἵμων.] ‘Αἵμονα θήρης’. εἰδήμονα. ὑποκοριστικὸν ἐκ τοῦ αἵμων αἱμύλος, οὗ τὸ κτητικὸν αἱμύλιος); ibid., p. 543 (Διδάσκω. δαίω τὸ ἐπίσταμαι, ἐξ οὗ ῥηματικὸν ὄνομα δαίμων, ὁ ἐν γνώσει πάντων τυγχάνων. κατὰ ἀφαίρεσιν τοῦ δ αἴμων, οἷον· ‘αἴμονα θήρης’); Scholia in Sophoclem, Aj. 388a (scholia rec.) (αἱμύλος ὁ ἀπατεὼν καὶ ἔμπειρος. ἔστι δαίω τὸ μανθάνω, ἐξ οὗ τὸ δαίμων καὶ κατὰ ἀποβολὴν τοῦ δ αἵμων, ὡς τὸ (Hom. Ε 49)· αἵμονα θήρης. τούτου τὸ ὑποκοριστικὸν αἱμύλος καὶ τὸ κτητικὸν αἱμύλιος); Lexicon αἱμωδεῖν, alpha 112 (αἱμύλος: ἔ<μ>πειρος, συνετός, κολακευτικός· παρὰ τὸ δαίω, τὸ μανθάνω, δαίμων καὶ αἵμων, <‘αἵμονα θήρης’ (Ε 49), τουτέστιν εἰδήμονα. ὑποκοριστικὸν τοῦ αἵμων> αἱμύλος, οὗ κτητικὸν αἱμύλιος)

Bibliography

On the history of the word, its ancient and modern etymologies, see C. Le Feuvre, Ὅμηρος δύσγνωστος. Réinterprétations de termes homériques à date archaïque et classique, pp. 381 sqq., with literature. The rough breathing, over which Greek scholars disagree, is secondary, and the correct form is αἴμων "taker", αἴμονα θήρης meaning "game taker" (that is, "good hunter"), related to αἴνυμαι "to take" as δαίμων to δαίνυμαι, δαίομαι "to distribute"

Modern etymology

The meaning of the word in Homer was misunderstood for centuries, whence incorrect etymological explanations. The old form is αἴμων without rough breathing, a -μων derivative on the verb αἴνυμαι "to take" (Le Feuvre 2015, pp. 381 sqq)

Persistence in Modern Greek

No

Entry By

Le Feuvre