χαλάω
Word
Validation
Word-form
Word-lemma
Etymon-lemma
Transliteration (Word)
English translation (word)
Transliteration (Etymon)
English translation (etymon)
Century
Reference
Edition
Source
Ref.
Ed.
Quotation
Kόχλος· παρὰ τὸ χαλῶ καὶ συγκοπῇ χλῶ, ὄνομα χλὸς καὶ κατὰ ἀναδιπλασιασμὸν χόχλος· καὶ διὰ τὴν ἐπαλληλίαν τῶν δασέων κόχλος, τὸ κατ’ εἴλησιν χαλώμενον κάτω. ὅθεν καὶ Θουκυδίδης ἐν τῷ δʹ (26, 2) διὰ τοῦ α λέγει κάχλακας. ὡς παρὰ τὸ ἱερὸς γίνεται ἱέραξ καὶ νέος νέαξ, ὡς παρὰ Καλλιμάχῳ (fr. 220 Pf.)· „καὶ τῶν νεήκων εὐθὺς οἱ τομώτατοι“, καὶ μύρμος μύρμαξ, οἷον „αὐτίκα <—> μύρμων πλείονες ἢ ψιάδων“ (Call. fr. 753 Pf.), οὕτως κόχλος κόχλαξ.
Translation (En)
Kokhlos "shellfish with a spiral shell": from khalō "to release" and *khlō by syncopation is made a noun *khlos, and by reduplication *khokhlos; then kokhlos because of the sequence of aspirations, "that which is released towards the ground in rotation". Hence why Thucydides says in his fourth book (26, 2) kakhlakas "pebbles" with an [a]. Just as from hieros "holy" is made hierax "hawk", from neos "young" neax "young man", as in Callimachus (fr. 220 Pf.) : "kai tōn neēkōn euthus hoi tomōtatoi" ("At once the sharpest of the youth"), and from murmos "ant" murmax "ant", as in "autika < - > murmōn pleiones ē psiadōn" ("at once < - > more ants than raindrops") (Call. fr. 753 Pf.), kokhlax "pebble" is made from kokhlos.
Other translation(s)
Kokhlos « coquillage en spirale » : à partir de khalō « relâcher » et *khlō par syncope est faite une forme nominale *khlos, et par redoublement *khokhlos ; puis kokhlos à cause de la succession d’aspirations, « ce qui est relâché vers le bas en rotation ». C’est pourquoi Thucydide dans son quatrième livre (26, 2) dit aussi kakhlakas « cailloux » avec [a]. De même que hierax « faucon » vient de hieros « sacré » et neax « jeune homme » de neos « jeune », comme chez Callimaque (fr. 220 Pf.) : « kai tōn neēkōn euthus hoi tomōtatoi » [« aussitôt les plus vifs des jeunes hommes »], et murmax « fourmi » de murmos « fourmi », comme dans « autika < - > murmōn pleiones ē psiadōn » [« aussitôt < - > davantage de fourmis que de gouttes d’eau »] (Call. fr. 753 Pf.), de même kokhlax « caillou » vient de kokhlos.
Parallels
Etym. Gudianum, kappa, p. 342 (Κόχλος, παρὰ τὸ χαλῶ, καὶ συγκοπῇ χλῶ χλὸς, καὶ κατ’ ἀναδιπλασιασμὸν χόχλος, καὶ διὰ τὴν ἐπαλληλίαν τῶν δασέων κόχλος, τὸ κατ’ εἴλησιν χαλώμενον ἑκάστῳ· ὅθεν καὶ Θουκυδίδης ἐν τῷ τετάρτῳ διὰ τοῦ α λέγει κόχλακας· ὡς παρὰ τὸ ἱερὸς γίνεται ἱέραξ καὶ νεὸς νέαξ, ὡς παρὰ Καλλιμάχῳ καὶ τῶν νεήκων εὐθὺς οἱ τομώτατοι· καὶ μῦρμος μύρμαξ, οἷον, αὐτίκα μύρμων πλεονᾶ ἢ διὰ τὸ κόχλος κόχλαξ); Etym. Magnum, Kallierges, p. 534 (Κόχλος: Παρὰ τὸ χαλῶ, συγκοπῇ χλῶ, γίνεται χλὸς, καὶ κατὰ ἀναδιπλασιασμὸν, κόχλος, διὰ τὴν ἐπαλληλίαν, τὸ κατ’ εἴλησιν χαλώμενον κάτω· ὅθεν καὶ Θουκυδίδης ἐν τῇ τετάρτῃ διὰ τοῦ α λέγει κάχλακας. Ὡς παρὰ τὸ ἱερὸς γίνεται ἱέραξ, καὶ νέος νέαξ, (ὡς παρὰ Καλλιμάχῳ, Καὶ τῶν νεήκων εὐθὺς αἱ τομώτατοι) καὶ μύρμος μύρμαξ, οὕτως καὶ κόχλος κόχλαξ)
Comment
Derivational etymology correctly identifying the form as a reduplicated one, with the effect of Grassmann's law (dissimilation of aspirate stops). The etymon, however, is fantastic. From χαλάω is deduced a monosyllabic verb *χλῶ, which is assumed as the etymon. The semantic relationship between "to release" and "spiral shell" is very weak.