μέρος

Validation

No

Last modification

Thu, 12/29/2022 - 10:40

Word-form

μέλη

Transliteration (Word)

melos

English translation (word)

limb

Transliteration (Etymon)

meros

English translation (etymon)

portion

Author

Soranus of Ephesus?

Century

2 AD

Source

Pseudo-Zonaras

Ref.

Lexicon, mu, p. 1347

Ed.

J.A.H. Tittmann, Iohannis Zonarae lexicon ex tribus codicibus manuscriptis, 2 vols., Leipzig: Crusius, 1808 (repr. Amsterdam: Hakkert, 1967)

Quotation

Μέλη. ἢ συνωνύμως ἀπὸ τοῦ μεμερίσθαι, μέρη καὶ μέλη, ἢ ἀπὸ μεταφορᾶς τῶν μουσικῶν μελῶν, ἐπειδὴ παρ’ ἐνίοις ἐδόκουν οἱ ἄνθρωποι μετὰ ἁρμονίας συνεστάναι. οὕτω καὶ τὰ σώματα. οὕτω Σωρανός.

Translation (En)

Melē "limbs": either, because they have the same name, from the fact they are divided (memeristhai), merē "portions" and melē. Or by metaphor, from the musical melē (lyric verse), since for some people men were thought to be formed in a harmonious fashion. And so are the bodies. This is what Soranus says

Comment

Derivational etymology implying a change of [r] into [l], the lemma and the etymon forming a minimal pair and inflecting according to the same pattern. It is unclear whether this etymology was also mentioned by Soranus or the latter only advocated the second etymology, relying on a proper use and a metaphoric use of the same word μέλος. The word συνονύμως means that μέλος has two different meanings, "lyric verse" and "limb". The two etymologies are also found in the Gudianum and in Meletius, which, together with the mention of Soranus in the Pseudo-Zonaras, means they were found in Orion, although the surviving version of Orion's Etymologicum have no lemma μέλος. The phrase μέρη καὶ μέλη is commonplace in Greek, but this may be an alliterating phrase not intended as an etymology (see Parallels)

Parallels

Anastasius Sin., Viae dux 2.28 (μέλη, ὡς ἵνα εἴπῃς μέρη); Meletius, De natura hominis, p. 51 (εἴρηται δὲ μέρη μὲν ἀπὸ τοῦ μεμερίσθαι, καὶ ἄλλο ἄλλου διαφέρειν· μέλη δὲ ὅτι μετὰ ἁρμονίας δοκεῖ συνεστάναι τὸ σῶμα ἡμῶν ἐκ μεταφορᾶς τῶν κατὰ τὴν μουσικὴν μελῶν, κιθάρας τυχὸν ἢ αὐλοῦ· καὶ αὐτὰ γὰρ μετὰ ἁρμονίας συνίσταται); Leo Medicus, De natura hominum synopsis 23 (Πόθεν μέρος; παρὰ τὸ μερίζεσθαι καὶ διαφέρειν ἕτερον ἑτέρου· μέλη δὲ ἐκ μεταφορᾶς τοῦ μέλους τῶν μουσῶν, ἐπεὶ καὶ τὰ μέλη ἁρμονίας ἔχουσι); Etym. Gudianum, mu, p. 386 (Μελῳδὸς, παρὰ τὸ μέλος καὶ τὸ ᾠδή· τὸ δὲ μέλος σημαίνει δύο· τὸν ψαλμὸν καὶ γίνεται παρὰ τὸ μέλλω τὸ φροντίζω· ἢ παρὰ τὸ ἔλω τὸ ἐλαύνω, ἔλος καὶ μέλος. σημαίνει καὶ τὸ μέρος τοῦ σώματος, καὶ γίνεται παρὰ τὸ μείρω τὸ μερίζω); ibid., mu, p. 385 (συνώνυμον δέ ἐστι, τὸ ἐν διαφόροις ὀνόμασι τὸ αὐτὸ δηλοῦν· τὸ δὲ μέλος παρὰ τὸ μέρος· τὰ γὰρ μέλη μέρη εἰσὶ τοῦ σώματος· μεταφορικῶς δὲ ἡ ἐναρμόνιος μελῳδία); ibid., mu, p. 385 (Μέλη, τὰ μέρη συνωνύμως, κατὰ μείζονα καὶ ὁλοσχερέστεραν νοούμενα περιγραφὴν· ἢ ἀπὸ τῶν κατὰ τὴν μουσικὴν μελῶν ἁρμονίαν, ὡσὰν εἴπης μέρη); Etym. Magnum, Kallierges, p. 577 (Μέλη: Ἤτοι συνωνύμως, ἀπὸ τοῦ μεμερίσθαι, μέρη καὶ μέλη· ἢ ἀπὸ μεταφορᾶς τῶν μουσικῶν μελῶν· ἐπειδὴ παρ’ ἐνίοις ἐδόκουν οἱ ἄνθρωποι μεθ’ ἁρμονίας συνεστάναι. Οὕτως δὲ καὶ τὰ σώματα. | Τὰ μέλη, ἤτοι συνωνύμως καὶ αὐτὰ μέρη κατὰ μείζονα καὶ ὁλοσχερεστέραν νοούμενα περιγραφήν· ἢ ἀπὸ τῶν κατὰ μουσικὴν μελῶν· ἐπεὶ κατὰ ἁρμονίαν συνίσταται τὸ σῶμα); ibid., p. 577 (Καὶ ἔτι τὸ μέλος τὸ ἑκάστῳ μεμελημένον· καὶ γὰρ μετὰ φροντίδος σκευάζεται. Σημαίνει δύο· τὴν ᾠδὴν, παρὰ τὸ μέλω, τὸ φροντίζω, ἢ παρὰ τὸ ἔλω, τὸ ἐλαύνω· σημαίνει καὶ τὸ μέρος τοῦ σώματος· παρὰ τὸ μείρω, τὸ μερίζω, μέρος· καὶ τροπῇ, μέλος).

Implicit etymology? Plato, Phil. 14e1 (ὅταν τις ἑκάστου τὰ μέλη τε καὶ ἅμα μέρη διελὼν τῷ λόγῳ); Plato, Tim. 77a1 (Ἐπειδὴ δὲ πάντ’ ἦν τὰ τοῦ θνητοῦ ζῴου συμπεφυκότα μέρη καὶ μέλη); Plato, Leg. 795e4-5 (τῶν τοῦ σώματος αὐτοῦ μελῶν καὶ μερῶν τὸ προσῆκον καμπῆς τε καὶ ἐκτάσεως); Aristotle, Hist. An. 486a8-9 (Τῶν δὲ τοιούτων ἔνια οὐ μόνον μέρη ἀλλὰ καὶ μέλη καλεῖται); Chrysippus, fr. 745 Arnim (ap. Philo, De mundi opificio 67) (Φύσις δὲ βελτίων σπέρματος, ἐπεὶ καὶ κίνησις ἠρεμίας ἐν γενητοῖς. Ἡ δὲ οἷα τεχνίτης ἢ κυριώτερον εἰπεῖν ἀνεπίληπτος τέχνη ζῳοπλαστεῖ τὴν μὲν ὑγρὰν οὐσίαν εἰς τὰ τοῦ σώματος μέλη καὶ μέρη διανέμουσα, τὴν δὲ πνευματικὴν εἰς τὰς τῆς ψυχῆς δυνάμεις, τήν τε θρεπτικὴν καὶ τὴν αἰσθητικήν); Dion. Hal., Ars rhetorica 10.6.29-32 (ἀλλ’ εἶναι τὸν λόγον ἐοικότα σώματι ἐκ κεφαλῆς ἐπὶ πόδας ἔχοντι τὰ μέρη καὶ τὰ μέλη ἀλλήλοις τε πρέποντα καὶ τῷ ὅλῳ συστήματι τοῦ σώματος) etc.

Modern etymology

Unclear. Isolated within Greek. Maybe cognate with a Celtic noun for "knuckle, articulation" (Beekes, EDG)

Persistence in Modern Greek

MG still has μέλος as a learned word with the same two meanings, 1. "melody", 2. "limb, member of a community"

Entry By

Le Feuvre